کد مطلب:36584 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:134

خداوند در عین دوری، نزدیك و در عین نزدیكی دور است،[1] سخنانی از حضرت امیرالمومنین در نهج البلاغه درباره نزدیكی و نیز دوری خداوند آمده است: خطبه 179 ص 187 صفحه بعد.

لا تراه العیون بمشاهده العیان و لكن تدركه القلوب: حقایق الایمان. قریب من الاشیاء غیر ملامس. بعید منها غیر مباین... (خطبه 179، ص 187)

... سبق فی العلو فلا شی ء اعلی منه و قرب فی الدنو فلا شی ء اقرب منه. فلا استعلاوه باعده عن شی ء من خلقه و لا قربه ساواهم فی المكان به (خطبه 49، ص 43.

بنابراین از یك حیث می توان او را دوست داشت و از حیث دیگری باید از او در هراس بود. این مطلب كه خداوند را با وجود عظمت و هیبت او می توان دوست داشت، زیباترین و حكیمانه ترین تعلیمات انبیاست والا خدایی كه فیلسوفان و حكمای مشایی به ما می شناسانند، تنها شایسته بیم و هراس است، چهره ای كه چنان خدایی به مخلوقات خود نشان می دهد، آنقدر عبوس و پر هیبت است كه فقط در دلها خوف می افكند. پیامبران و عارفان بودند[2] كه آدمیان را به این نكته شریف توجه دادند كه هم خدا به مردم اقبال می كند (یحبهم) و هم مردم می توانند به او با رغبت و شوق رو آورند:

«یحبونه»:[3].

[صفحه 109]

صفحه 109.

1. و لله المشرق و المغرب فاینما تولو افشم وجه الله (بقره، 162) نحن اقرب الیه من حبل الورید (ق، 16) اذا سالك عبادی فانی قریب. (بقره، 186)...، قل ان كنتم تحبون الله فاتبعونی یحببكم الله (آل عمران، 31).
2. روایاتی در كتب صوفیه درباره نزدیكی خداوند به انسان و محبت او آمده است: رساله قشیریه ص 42 و اللمع ص 88: لایزال العبد یتقرب الی بالنوافل حتی یحبنی و احبه فاذا اجببته كنت له سمعا و بصرا بی یبصر و بی یسمع. (این روایت تقریبا به همین صورت در وسایل الشیعه، كتاب الصلاه، باب تاكد استحباب المداومه علی النوافل آمده است) احیاء علوم الدین غزالی، ج 3، ص 12 و اللمع 594: ما یسمعنی ارضی و لا سمائی و یسعنی قلب عبدی المومن.
3. فسوف یاتی الله بقوم یحبهم و یحبونه (مائده، 54).